Xã Điền Xá, H.Nam Trực, Nam Định gồm 7 thôn và 33 xóm là nơi có nghề cây cảnh từ cách đây gần 10 thế kỷ. Ông tổ nghề cây cảnh của làng là Tô Trung Tự, một vị quan nhà Lý.

Năm 1211 ông đến thôn Vị Khê, thuộc xã Điền Xá ngày nay, thấy đất đai màu mỡ nên đã dạy dân làng cách trồng hoa, cây cảnh. Đến những năm 1970 - 1980, các loại hoa, cây cảnh đã trở thành thế mạnh của Điền Xá và thực sự trở thành “đặc sản” từ những năm 1990 khi đất nước hoàn toàn đổi mới.

Đến thăm khu vườn rộng một mẫu của ông Đỗ Quốc Hùng, 61 tuổi, ở thôn Vị Khê, chúng tôi như lạc vào một dinh thự với những hàng cây xanh, la hán, tùng... đủ mọi dáng vẻ. Giải ngũ năm 1975, ông Hùng nối nghiệp 3 đời làm nghề cây cảnh của gia đình và dần nổi tiếng với việc được thực hiện nhiều công trình quan trọng, đỉnh cao là thực hiện dự án cây cảnh cho Trung tâm Hội nghị quốc gia năm 2007.

Chỉ tay vào cây xanh trước nhà, ông Hùng cho biết, đây là cây có thế phụ tử, có tuổi đời hơn trăm năm, có người từng hỏi mua với giá 30 tỉ nhưng ông chưa bán. Ông Hùng tiết lộ, gia đình thu nhập khoảng 2 tỉ đồng mỗi năm, toàn bộ khu vườn cây có giá gần 100 tỉ.

Trong vườn của ông Hùng là những cây xanh nhiều dáng vẻ, nào dáng long giáng (rồng xuống), long thăng (rồng lên), dáng trực, dáng hoành trực, dáng thác đổ… và một số cây nhìn chỉ nhỏ bằng bàn tay là bon sai, một loại cây cảnh mà Điền Xá đang hướng đến trong tương lai.

Trong vườn của ông Hùng đã có một số cây bon sai tuổi đời 40-50 năm, có giá 40-50 triệu. Theo ông Hùng, một cây xanh được đánh giá là cây cổ khi có tuổi 50 năm trở lên, giá trị nghệ thuật của cây thì dựa vào vóc dáng, thần thái của, chẳng hạn, cây buông nhiều rễ thể hiện gia đình đoàn tụ, sum vầy, con cháu đề huề, cây đứng thẳng thể hiện sự chính trực, mạnh mẽ. Người chơi cây cảnh đơn giản là người yêu, say mê và biết cảm nhận vẻ đẹp mà cây “tỏa” ra, và có cả thời gian, tiền bạc nữa, có thế thì làng nghề này mới tồn tại được…

Không chỉ ông Hùng, nhiều người ở Vị Khê nay cũng nổi như cồn nhờ cây cảnh. Trong số này, có nghệ nhân Nguyễn Thanh Vân.